Coin Yakma İşlemi Nedir?
Coin yakılması işlemi, kripto para piyasasında “Token Burn” veya “Coin Burn” gibi isimlerle de bilinmektedir ve hepsi aynı anlama gelir. Coin yakma isteği olan biri, coin burn gerçekleştikten sonra bu işlemin iptal edilemez ve geri döndürülemez olduğunu bilmelidir. Toplam arzı düşürmek adına yapılan token burn, dolaşımda olan kripto paraları süresiz olarak kaldırmak anlamına gelmektedir.
Bu işlemi çoğunlukla Cake, WIN, Binance, Tron ve bunlar gibi coin geliştiricileri uygulamaktadır. Böylece, belli bir miktar coin yakılarak kasıtlı olarak dolaşımdan kaldırılır ve arz düşürülür. Örneğin, yakın bir tarihte Cake, @PancakeSwap adlı Twitter hesabından duyurarak Cake Coin burn etkinliği düzenlemiş ve 6,787,889 adet coin yakmıştır. Peki, coin geliştiricileri neden coin yakıyor ve bundan sağlanan fayda nedir?
Coin Yakma İşlemi Nasıl Yapılır?
Coin yakma işlemi, belirli bir amaç doğrultusunda dolaşımdan kaldırılmak istenen kripto paraların kullanılamaz bir adrese gönderilmesi ile gerçekleşir. Bu adreslere aynı zamanda ‘burn adres’ veya ‘eater adres’ de denmektedir ve bu adresler hiçbir şekilde kimseye atanamamaktadır. Normal şartlarda kripto para cüzdanınızdaki coinlere erişim sağlamaya yarayan özel anahtarlar olur. Fakat eater adreslerde bu anahtarlardan bulunmaz ve böylece o cüzdana erişim sağlamak imkansız olduğu için coin yakma işlemi gerçekleşmiş olur.Coin Yakmadan Sonra Ne Olur?
Coin yakımı sonrası yakılan coinlere bir daha ulaşılamaz ve tekrar dolaşıma sokulamaz çünkü coinler erişimi olmayan eater bir adrese gönderilmiştir. Token yakma işleminden sonra yatırımcıları bekleyen süreç, bu yakım işlemini şahsın mı yoksa borsanın mı gerçekleştirdiğine göre değişim gösterir. Örneğin, bir yatırımcının yakmış olduğu coinler, o yatırımcıya veya borsaya büyük miktarlarda kazanım sağlamaz. Eğer bu yakma işlemini gerçekleştiren BNB, XRP, ve SHIB gibi kripto para borsa girişimcileri ise piyasada genellikle olumlu fakat bazı durumlarda da olumsuz olabilecek ciddi fiyat oynamalarına sebebiyet verir. Kripto para borsasında en popüler isimlerden olan Binance (BNB), düzenli olarak miktarının yarısı kadar tokenı yakma işlemi gerçekleştirir. Böylece dolaşımdaki token miktarı kontrol altına alınır ve piyasada denge sağlanır. Örneğin, Binance Ocak 2019’da 10 milyon adet BNB token’ı yakmış ve bu sayede toplam arzı %5.41 düşürmüştür.Coin Burn Yapan Coinler Hangileridir?
Coin burn işlemini her kripto para birimi gerçekleştirebilir çünkü bu işlemin yapılabilmesi için gerekli olan tek şey sahip olunan coinleri bir burn veya eater adresine göndermektir. Fakat kripto borsalarının bu işlemi gerçekleştirme amaçları değişkenlik göstermektedir. Örneğin,- Ripple (XRP), spam işlemlerinden korunmak adına gönderilen her işlemde coinlerin belli bir miktarından otomatik olarak yakım gerçekleştirir.
- Shiba Inu (SHIB), dikkat çekmek adına, bir diğer blockchain Ethereum'un kurucu ortağı Vitalik Buterin'e arzının yarısını vermiştir. Buterin ise bu tokenlerin %90'ını hemen yakmış ve geri kalan kısmını da bağışlamıştır.
- Stellar (XLM), coin değerini arttırmak için 55 Milyar XLM token yakma işlemi gerçekleştirerek arzını %50'nin üzerinde azaltmıştır. Bu fiyat etkisi kısa vadede fark edilerek günde 0,069 dolardan 0,088 dolara çıkmış ve %25 oranında bir yükselme sağlamasına sebep olmuştur.
Coin Neden Yakılır?
Coin çeşitli sebeplerle, belirli amaçlar için yakılmaktadır. Bu amaçlardan bazılarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:- Değer Kazanmak: İşlem gerçekleştirildikten sonra piyasada token azalacağı için mevcut coin’i daha değerli hale getirmek.
- Spam’den Korunmak: Dağıtılmış Hizmet Reddi Saldırısı (DDOS)’a karşı koruma sağlamak.
- Geliştirici’nin devamlılık açısından güvenilirliğini göstermek: Coin yakma işlemi ile yatırımcıya coin değerinin artacağına dair bir taahhüt sağlamak.
Coin Yakma İşleminin Faydaları Nelerdir?
Coin burn işleminin hem yatırımcıya yönelik hem de kripto para borsası geliştiricilerine yönelik birçok faydası bulunmaktadır. En aşina olduğumuz fayda, yakma işleminin coin değerinin artmasına sebep olabilmesidir. Yukarıda bahsettiğimiz, BNB’nin 10 milyon adet token yakmasıyla toplam arzını %5.41’e düşürmesini ve XLM örneğini bu konuda iyi bir referans olarak değerlendirebiliriz. Bir diğer fayda ise, Ripple (XRP) gibi geliştiricilerin de uyguladığı, spam’den korunmak adına coin yakma işlemi yapılmasıdır. Böylece, Dağıtılmış Hizmet Reddi Saldırısı’na (DDOS) karşı koruma sağlanır. Bazı geliştiriciler işlemleri doğrulamak için madencilere ücret ödemek yerine, gönderilen miktarın bir kısmının otomatik olarak yakıldığı bir token mekanizması oluşturmuştur.Coin Yakımı Fiyatı Nasıl Etkiler?
Coin yakımı etkileri en çok fiyat açısından değerlendirilir. Ekonomide sıkça kullanılan Geri Alım (buyback) terimi, coin yakma işlemi ile oldukça benzer seyreder. Geri Alım’da herhangi bir şirket, açık piyasada mevcut hisse sayısını azaltmak adına ödenmemiş hisselerini satın aldığında bu durum hisse geri alımı olarak değerlendirilir.
Bu metot ile dolaşımdaki hisseleri ve değeri arttırmak amaçlanır. coin yakma işlemi açısından baktığımızda ise, toplam token sayısı ne kadar azsa, gelecekteki değerleri de o kadar fazla olmaktadır. Bu yüzden de bir çok kripto para girişimcisi coin yakma etkinliği düzenleyerek toplu coin yakma işlemi gerçekleştirir. Bu sayede, hem girişimciyi hem de yatırımcıyı mutlu edecek bir artış oranı elde edilir.